Echte zzp'ers gaan niet in loondienst Echte zzp’ers gaan niet in loondienst!
1 november 2024

Dat de Belastingdienst op 1 januari 2025 gaat handhaven op schijnzelfstandigheid is geen nieuws. Inmiddels wemelt het in de media van de verhalen dat zorgorganisaties paniekvoetbal spelen en stoppen met zzp’ers. Helaas, want juist nu zouden zorgorganisaties met een open blik moeten bekijken welke stappen ze kunnen nemen om hier op een positieve manier mee om te gaan. Er is creativiteit nodig om nieuwe manieren te vinden om met zzp’ers te blijven werken. Het is té gemakkelijk om maar helemaal te stoppen met de inzet van zzp’ers. Het maakt de zorg uiteindelijk nog duurder en zal er bovendien toe leiden dat zorgverzekeraars niet aan hun zorgplicht kunnen voldoen.

Hardnekkige beeldvorming

Ze schieten als paddenstoelen uit de grond; adviseurs van allerlei pluimage met oplossingen die het werken als zzp’er ook na 1 januari mogelijk moeten maken. Ook veel adviesbureaus, uitzend- en detacheringsorganisaties en bemiddelaars spelen hier handig op in. Een groot deel van de ‘oplossingen’ heft het risico op schijnzelfstandigheid gewoonweg niet op. Sommige zijn vooral financieel interessant voor de adviseur zelf en sommige zijn zo complex dat ze helemaal geen oplossing vormen. En bovenal, inhuur van zorgkrachten via deze bureaus en constructies is vele malen duurder dan de inzet van zzp’ers.

Wat al deze ontwikkelingen gemeen hebben, is de gedachte dat als zzp’er werken vanaf 1 januari zo goed als onmogelijk is. De beeldvorming hierover is hardnekkig. Zo hardnekkig zelfs dat vanuit de zorg steeds meer signalen komen dat de zzp’ers onmisbaar zijn. En dat de handhaving desastreuze gevolgen heeft voor de uitvoering van de zorg. Met alle gevolgen voor de patiënt van dien. En uiteindelijk resulterend in een zorginfarct.

Wat gaat hier mis?

Veel bestuurders van zorgorganisaties hebben de afgelopen jaren onvoldoende gedaan om de uitstroom naar het zzp-schap te voorkomen of, in ieder geval, af te remmen. Zij hebben niet (tijdig) de kans gegrepen om na te denken over nieuwe, aantrekkelijke vormen van samenwerking die aansluiten bij de wensen van zzp’ers. Juist deze groep bestuurders laat het voorkomen alsof zij helemaal niets kunnen doen aan de huidige ontwikkelingen; het is hen overkomen, maar dat is natuurlijk absoluut niet het geval.

Terug in loondienst is geen optie

De omstandigheden die zorgverleners in het verleden deden kiezen voor het zzp-schap, zijn grotendeels onveranderd. Teruggaan naar loondienst is voor het overgrote merendeel van de zorg-zzp’ers dan ook geen optie. Het ‘lokken’ van zzp’ers met mooie praatjes en loze beloften is dus verspeelde moeite. Maar helaas zien we te veel zorgorganisaties die grijpen naar deze strohalm. Zonde. Deze tijd kunnen ze beter besteden om binnen de organisatie de werkprocessen te herzien en aan te passen zodat ze meer flexibel en toekomstbestendig worden. Kijk met een creatieve blik naar wat er wél mogelijk is binnen de nieuwe regelgeving. Dan vertoon je pas echt ‘goed werkgeverschap’.

Oplossing op presenteerblaadje? Helaas…

We moeten met lede ogen aanzien dat er veelal onvoldoende werk wordt gemaakt van ‘goed werkgeverschap’, terwijl er vermoedelijk veel meer mogelijk is dan nu wordt gedacht. Die mogelijkheden dienen zich echter niet spontaan aan; daar moet je actief naar op zoek. Helaas zien we te vaak de reflex om naar Den Haag te kijken en te wachten tot de oplossing zich aandient op een presenteerblaadje. Dat is edele hoop…

Voldoende kansen voor échte zzp’ers

Onderzoek (SoloPartners, 2024) wijst overduidelijk uit: échte zzp’ers gaan niet terug in loondienst. Ze hebben voldoende alternatieven voor opdrachtgevers die denken ‘gewoon te stoppen met zzp’ers’. In ons artikel ‘Handhaving biedt ook kansen voor zorg-zzp’ers’ schreven we al te verwachten dat de nieuwe situatie ook kansen biedt. Denk bijvoorbeeld aan de PGB-zorg en ongecontracteerde zorg. Of neem zzp’ers die ervoor kiezen om met elkaar samen te werken, bijvoorbeeld in de vorm van een maatschap of coöperatie. Zij kunnen zo een aantrekkelijke partij vormen voor zorgorganisaties als aanbieder van zorgdiensten. En daarnaast zijn er natuurlijk ook nog zorgorganisaties die wel degelijk met zzp’ers blijven werken.

Beste zorg voor patiënt/cliënt

Het is een misvatting dat overal in de zorg waar zzp’ers werken per definitie sprake is van schijnzelfstandigheid; dat is natuurlijk niet het geval. In plaats van te focussen op beperkingen, is het essentieel om de mogelijkheden te verkennen. Echte zzp’ers blijven trouw aan hun werkvorm en zijn bereid om constructief mee te denken. Zorgbestuurders die vooruit willen, zien deze tijd als een kans om de samenwerking met zzp’ers opnieuw vorm te geven. Ze gebruiken de overgangsperiode van 2025 om de samenwerking aan te passen aan de veranderende wet- en regelgeving. De uitdaging is om samen te werken aan een flexibele, zorgzame toekomst die recht doet aan de zelfstandigheid van zzp’ers en de behoefte van zorginstellingen. Met als gezamenlijk einddoel, het bieden van de beste zorg voor de patiënt/cliënt…

Relevante artikelen

Geen relevante artikelen opgegeven.