Waarom worden mensen zelfstandige?

Waarom worden mensen zelfstandige?
15 april 2025

Steeds meer mensen in Nederland kiezen ervoor om te werken als zelfstandige zonder personeel (zzp’er). Maar waarom maken mensen deze stap? Wat drijft hen om de zekerheid van loondienst achter zich te laten en als zelfstandig ondernemer aan de slag te gaan? Recent onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (AIAS-HSI) bevestigt wederom wat we eigenlijk al wisten….

Geld is niet de drijfveer voor keuze zzp-schap

Een veelgehoorde misvatting is nog steeds dat veel zzp’ers vooral kiezen voor zelfstandig ondernemerschap vanwege het geld. Denk aan belastingvoordelen of de kans om meer te verdienen dan in loondienst. Wederom bevestigt onderzoek dat juist vrijheid en autonomie de belangrijkste redenen zijn om als zelfstandige te starten. Zelfstandig ondernemers willen graag zelf bepalen hoe, wanneer en hoeveel ze werken en vrij van managers en regels aan de slag willen.

Enkele uitkomsten uit het onderzoek

De overstap naar het zzp-schap gebeurt het vaakst tussen de 35 en 45 jaar en na de pensioenleeftijd (65-69 jaar). Hoogopgeleiden en mensen met thuiswonende kinderen kiezen vaker voor het zzp-schap. Mannen worden even vaak zzp’er als vrouwen.

Er wordt vooral voor het zzp-schap gekozen als de baan in loondienst niet goed past bij wat zij belangrijk vinden in werk. Denk bijvoorbeeld aan weinig vrijheid of zeggenschap over het werk, geen ruimte voor initiatief of een flexibel contract zonder zekerheid. Maar ook het gebrek aan mogelijkheden om jezelf te ontwikkelen is belangrijk in de keuze voor het zelfstandig ondernemerschap. Een opvallende uitkomst van het onderzoek: werknemers met weinig werkdruk of spanning stappen vaker over naar het zzp-schap; zij verwachten dat hun rustige werkstijl als zelfstandige te kunnen voortzetten.

Niet iedereen staat echter te springen om zelfstandig te gaan werken. Het gaat dan vooral om mensen die veel waarde hechten aan zekerheid van inkomen, goede werktijden en veel vakantiedagen. Ook mensen die het samenwerken in een leuk team belangrijk vinden, blijven vaker liever in loondienst.

Wat kunnen werkgevers hiervan leren?

Werkgevers die hun medewerkers graag willen behouden, kunnen hier belangrijke lessen ut trekken. Geef medewerkers:
• meer vrijheid om zelf beslissingen te nemen;
• ruimte voor initiatief;
• mogelijkheden om zichzelf te ontwikkelen.

Immers, hoe minder vrijheid en uitdaging medewerkers in loondienst ervaren, hoe groter de kans dat ze de overstap naar het zzp-schap overwegen.

Zzp’er worden draait vooral om vrijheid

Het onderzoek bevestigt wederom dat de keuze om zzp’er te worden draait om vrijheid, autonomie en zelf kunnen bepalen hoe je werkt. En dus niet om geld. Werkgevers die dit weten, spelen daar slim op in door loondienst aantrekkelijker te maken. En voor wie twijfelt: de stap naar zelfstandig ondernemerschap past vooral bij mensen die waarde hechten aan onafhankelijkheid en zelfbeschikking.

Het hele onderzoek van de Universiteit van Amsterdam lezen? Klik hier (Kort & Bondig 18 – waarom worden mensen zelfstandige?).

Heb je nog vragen? Neem dan contact op met onze klantenservice